Η υποκρισία μας

Προσπαθούμε εδώ και καιρό να διαχωρίσουμε το νόμιμο από το ηθικό.

Για το αν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες και πώς αυτές αναλαμβάνονται, πώς διαχωρίζονται από τις ηθικές και τις ποινικές. Απαξιώνουμε ως πολίτες όλους τους θεσμούς γιατί μέρα με τη μέρα εμφανίζονται ακόμα κατώτεροι των προσδοκιών μας. Τη Γενική Εισαγγελία γιατί κωλυσιεργεί στο να προχωρήσει υποθέσεις, τη Βουλή ως Σώμα που άλλαξε ρόλο και την «είδε» ανακριτική αρχή, τους πολιτικούς που θυμούνται τη δεδομένη στιγμή μόνο όσα τους βολεύουν.

Μας αρέσει να «σκανδαλιζόμαστε». Με τις λίστες όσων έβγαλαν τα λεφτά τους εκτός Κύπρου πριν από το κούρεμα και να λέμε μα και ο τάδε, και ο τάδε; Και μιλάμε για πράξη νόμιμη και κατά τη γνώμη μου και ηθική στις περισσότερες περιπτώσεις. Δεν μπορούμε να κατηγορούμε τους πάντες ότι είχαν προνομιακή ενημέρωση, τη στιγμή που για δεκαπέντε ημέρες οι Financial Times έγραφαν πως επίκειται κούρεμα στην Κύπρο. Όποιος έχει ή είχε εκατομμύρια οφείλει να διαβάζει και έγκριτους ξένους τίτλους εφημερίδων.

«Αν δε ξεπεράσουμε το σύνδρομο του «κουμπαράτου» η κατάσταση θα χειροτερεύει. Αν δεν πειστούν όσοι κρατούν τα «μαχαίρια» πως οι γνωστοί και οι γνωστοί τους, οι κουμπάροι τους, με τα λευκά κολάρα ή μη, πρέπει να θυσιαστούν, όχι αδίκως και όχι για να κατευνάσουν την κοινωνία, αλλά γιατί ακριβώς εγκλημάτησαν, προκοπή δεν θα δούμε.»

Θα πρέπει να προχωρήσουμε από την εικόνα στην ουσία. Το αν μία πράξη είναι ηθική ή ανήθικη πρέπει να εξετάζεται αλλά δεν παύει να είναι η εικόνα. Άσε που η ηθική του καθενός μας δεν είναι η ίδια με του δίπλα μας. Η ουσία όμως είναι πέρα από την εικόνα. Και αν οι πράξεις, των δημοσίων προσώπων και των όσων έπαιξαν με τις τύχες μας ήταν ηθικές ή μη, είναι η ανώδυνη πτυχή. Το ζητούμενο είναι αν προκύπτουν ποινικές ευθύνες. Αν δηλαδή μπορούν να δικαστούν για αυτές τους τις πράξεις και η εισαγγελία μπορεί να τους οδηγήσει στη φυλακή.

Οι διακανονισμοί των δανείων, όσο ανήθικες πράξεις και αν φαίνονται στα μάτια μας, είναι πράξεις νόμιμες. Συμφωνίες που έγιναν μεταξύ των δύο συμβαλλομένων. Με υπογραφές και χαρτόσημα. Οι μετακινήσεις κεφαλαίων εκτός Κύπρου, πριν από τις 15 Μαρτίου πέρυσι, όσο και αν «γεμίζει» τα πνευμόνια μας με αγανάκτηση, ήταν επίσης πράξεις νόμιμες. Από τις χρηματοδοτήσεις των κομμάτων από επιχειρηματίες, φίλους ή μη του Βγενόπουλου, όσο και αν μας δημιουργεί ζάλη από το μη ηθικά σωστό, μάλλον είναι και πάλι νόμιμες πράξεις.

Ο γενικός εισαγγελέας έχει ένα δίκαιο σε αυτά που λέει: Πως η Βουλή με τις έρευνες και τις ανακοινώσεις που κάνει πιθανόν να δυσχεραίνει το έργο του. Από εκεί και πέρα όμως, η δική του καθυστέρηση είναι δεδομένη. Όπως επίσης έχει ευθύνη και για τη διαιώνιση του αισθήματος ατιμωρησίας που η κοινωνία έντονα αισθάνεται. Ίσως και να είναι αυτός ο λόγος που οι πολίτες επικεντρώνονται στην εικόνα και όχι στην ουσία. Αφού κανείς δεν θα τιμωρηθεί στα δικαστήρια, ας τους τιμωρήσει η συνείδησή μας.

Η επιτροπή θεσμών θα ανακοινώσει εντός των ημερών λίστες. Θα καταδικάσει στις συνειδήσεις μας αρκετούς που δεν παρανόμησαν πέραν της ηθικής πτυχής. Θα τους τσουβαλιάσει όλους μαζί. Θα κερδίσει όμως τις εντυπώσεις. Η κοινή γνώμη θα έχει χιλιάδες ονόματα να ασχολείται για πολλές μέρες. Και αυτή είναι η υποκρισία μας. Επειδή ακριβώς όλο αυτό γίνεται επί σκοπώ. Και θα μείνουμε πάλι στις εντυπώσεις, μακριά από την ουσία. Αν δεν ξεπεράσουμε το κυπριακό σύνδρομο του «κουμπαράτου» η κατάσταση θα χειροτερεύει. Αν δεν πειστούν όσοι κρατούν τα «μαχαίρια» πως οι γνωστοί και οι γνωστοί τους, οι κουμπάροι τους, με τα λευκά κολάρα ή μη, πρέπει να θυσιαστούν, όχι αδίκως και όχι για να κατευνάσουν την κοινωνία, αλλά γιατί ακριβώς εγκλημάτησαν, προκοπή δεν θα δούμε. Και όσο θα βλέπουμε όσους έχουν ηθικές ευθύνες να μην τις αναλαμβάνουν, διά της παραιτήσεώς τους έστω, από τις θέσεις κλειδιά που έχουν, επίσης προκοπή δεν θα δούμε. Όσο ακούει τούτη η κοινωνία κλισέ πλέον φράσεις, πως η ενοχή αποδεικνύεται στα δικαστήρια και μέχρι τότε παραιτήσεις δεν γίνονται, το επίπεδο μας θα χειροτερεύει. Για πολιτικές ευθύνες, ας μην το συζητήσουμε. Άλλωστε πολιτικός που λέει: «αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη» υποκρίνεται πρώτα και κύρια στον εαυτό του. Οι πολιτικές ευθύνες δεν αναλαμβάνονται. Αποδίδονται από τους ψηφοφόρους στις κάλπες.