Η επόμενη μέρα του Δημοκρατικού Συναγερμού δεν μπορεί να είναι ίδια με τη χθεσινή

Γιατί αποφασίσατε να διεκδικήσετε την προεδρία του Δημοκρατικού Συναγερμού;

Γιατί πιστεύω ότι η παράταξη χρειάζεται μια συνολική επανεκκίνηση. Οι εκλογές αυτές ήταν ένα σοκ για όλους μας στο Δημοκρατικό Συναγερμό. Σε σχεδόν μισό αιώνα ιστορίας η παράταξή μας δεν είχε ξαναζήσει την εμπειρία να μην έχει υποψήφιο στο Β’ γύρο. Αυτό κανείς μας δεν θέλει να ξανασυμβεί. Πιστεύω όμως ακράδαντα ότι η αναγέννηση της παράταξης μας θα αργήσει αν επιλέξουμε την στασιμότητα και αν μείνουμε εγκλωβισμένοι σε λογικές μηχανισμών και επετηρίδων. 

Το δίλημμα σήμερα, λοιπόν, είναι αν θα μείνουμε στάσιμοι ή αν θα πάμε μπροστά κάνοντας ένα νέο ξεκίνημα για την παράταξη. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά με πρωταγωνιστή στην προσπάθεια αυτή τα μέλη του κόμματος. Αυτός είναι ο λόγος που είμαι υποψήφιος. Για να εργαστώ για την αναγέννηση της παράταξης. 

Πάντως προκύπτει εύλογα το ερώτημα γιατί ένας τόσο στενός συνεργάτης του Αβέρωφ Νεοφύτου να σταθεί απέναντι του σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή.

Τον Αβέρωφ Νεοφύτου τον τιμώ, τον σέβομαι, αναγνωρίζω την προσφορά του στην παράταξη και αναγνωρίζω ότι με έχει βοηθήσει και την προσωπική μου πορεία. Όπως κι εγώ αντίστοιχα κατέθεσα την ψυχή μου στις πρόσφατες εκλογές στην προσπάθεια να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά δυστυχώς δεν τα καταφέραμε. Πάνω όμως και από τον Αβέρωφ και από τον Δημήτρη και από τον Χάρη, βρίσκεται η παράταξη. 

Αναφερθήκατε στην ερώτησή σας σε κρίσιμη στιγμή. Είμαστε πράγματι σε μια πολύ κρίσιμη καμπή της ιστορίας του Δημοκρατικού Συναγερμού. Η κρίση που περνάμε τώρα δεν μπορεί να γίνει μόνιμη. Γι αυτό σας λέω ότι η επόμενη μέρα του Δημοκρατικού Συναγερμού δεν μπορεί να είναι ίδια με την χθεσινή. Θα είναι λάθος, θα είναι σαν να μην έχουμε καταλάβει τίποτα. 

Προεδρικές εκλογές

Η δική σας άποψη είναι ότι έπρεπε να προηγηθεί αποτίμηση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών πριν την απόφαση για εκλογική συνέλευση;

Ναι, θεωρώ ότι θα ήταν πιο σωστό να προηγηθεί μια δίκαιη και νηφάλια αποτίμηση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών. Επελέγη να πάμε άμεσα σε εκλογές, όπως πράγματι επιτρέπει το καταστατικό και ήδη είμαστε σε προεκλογική περίοδο. Αυτή η συζήτηση θα γίνει πάντως αν εκλεγώ πρόεδρος. Όχι για να ξύσουμε πληγές, αλλά ως ένδειξη σεβασμού στη βάση μας. Για να μη θεωρήσει κανένα μέλος μας ότι βάζουμε το κεφάλι μας στην άμμο και τα ζητήματα κάτω από το χαλί. 

Θεωρείτε ότι είναι συλλογικές οι ευθύνες για τα λάθη που ενδεχομένως να έχουν γίνει ή ατομικές και αφορούν τον Αβέρωφ Νεοφύτου ως πρόεδρο της παράταξης;

Δεν θα ρίξω το ανάθεμα σε κανέναν, πολύ περισσότερο σε ανθρώπους που σέβομαι. Πρέπει όμως να είμαστε ειλικρινείς στις αναλύσεις μας κυρίως για να μην επαναλάβουμε ίδια λάθη μελλοντικά. Το γεγονός ότι η υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη λειτούργησε διχαστικά και διασπαστικά στον κόσμο του Δημοκρατικού Συναγερμού ήταν αναμφίβολα ο βασικότερος λόγος της ήττας μας. Ένας άλλος λόγος είναι η φθορά που έχει προκαλέσει η δεκαετής διακυβέρνηση του Δημοκρατικού Συναγερμού, παρά το ότι έχει αναμφίβολα θετικό πρόσημο για τη χώρα. Ενώ έγιναν λάθη και προεκλογικά, όταν αναλωθήκαμε περισσότερο από όσο έπρεπε σε εσωστρεφείς συζητήσεις, αντί να προσεγγίσουμε και έναν κόσμο εκτός του στενού κομματικού πυρήνα.

Κρίνοντας εκ των υστέρων θα λέγατε ότι ήταν λάθος του ΔΗΣΥ που δεν κατήλθε στις εκλογές με υποψήφιο τον Νίκο Χριστοδουλίδη;

Όχι, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν μπορούσε να ήταν ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού από τη στιγμή που αρνήθηκε να ακολουθήσει τις διαδικασίες της παράταξης μας. Και αυτό θα ισχύει και μελλοντικά, αν η βάση της παράταξης μου κάνει την τιμή να με επιλέξει για πρόεδρο του κόμματος. Όποιος δεν σέβεται τις συλλογικές και δημοκρατικές διαδικασίες της παράταξης δεν μπορεί να προσδοκά τίποτα από αυτήν. 

Έχετε θέσει θέμα ανάκλησης των διαγραφών ενώ είχατε διαφωνήσει με αυτή την απόφαση τον Ιούλιο. Όταν δηλαδή ο Νίκος Χριστοδουλίδης προσπαθούσε να διεμβολίσει τον ΔΗΣΥ εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας. Μήπως είχατε επιχειρήσει να προσεγγίσετε τον Νίκο Χριστοδουλίδη τότε και σήμερα όσους Συναγερμικούς τον έχουν υποστηρίξει;

Στο πολιτικό συμβούλιο είχα συνταχθεί με την θέση του Αβέρωφ Νεοφύτου ότι δεν είμαστε κόμμα διαγραφών. Και είχα πει ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στη δική μας εκστρατεία. Αυτός ήταν ο λόγος που διαφώνησα τότε – συντασσόμενος, επαναλαμβάνω, με την ηγεσία του κόμματός μας – και αυτό υποστηρίζω και σήμερα. Αν αυτό ίσχυσε τότε για εκείνον που διέσπασε την παράταξη, προφανώς δεν μπορεί να μην ισχύει σήμερα για στελέχη χαμηλότερου επιπέδου. Καμία προσέγγιση με τον κ. Χριστοδουλίδη δεν επεδίωξα και δεν ήταν ούτως ή άλλως και εφικτή, καθώς η υποψηφιότητά του είχε ήδη δρομολογηθεί, οπότε κι εγώ στήριξα με όλες μου τις δυνάμεις τον Αβέρωφ Νεοφύτου. 

Το θέμα της ανάκλησης διαγραφών ποιους αφορά σήμερα;

Αφορά κάποιες δεκάδες άτομα, που στήριξαν δημοσίως την υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη. Η άποψή μου είναι ότι η ενότητα δεν υπηρετείται με λόγια αλλά με πράξεις. Και θεωρώ κάπως υποκριτικό ενώ δεν διαγράψαμε προεκλογικά τον ίδιο τον κ. Χριστοδουλίδη, να εξαντλούμε σήμερα την αυστηρότητά μας σε κάποιους υποστηρικτές του. Γι αυτό έθεσα ζήτημα ανάκλησης των διαγραφών, ώστε όσοι από αυτούς θέλουν να ενταχθούν ξανά στο κόμμα να έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, σεβόμενοι εννοείται τις αποφάσεις των οργάνων. 

Ποια θεωρείτε ότι θα πρέπει να είναι η σχέση του ΔΗΣΥ με την κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη;

Η συλλογική μας απόφασή μας είναι σαφής και αυτή είναι και η προσωπική μου θέση: Θα είμαστε στην Αντιπολίτευση. Αλλά θα είμαστε υπεύθυνη και εποικοδομητική αντιπολίτευση, όπως επιτάσσει η διαχρονική σοβαρότητα του κόμματός μας. Είμαστε κόμμα της ευθύνης και δεν πρόκειται ποτέ να κάνουμε κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο ή θα βάλει σε περιπέτειες την πατρίδα μας.

Ιδεολογία

Τελικά ποια είναι η ιδεολογική ταυτότητα του ΔΗΣΥ; Υπάρχουν κληριδικοί και μη κληριδικοί εντός του κόμματος;

Είμαστε μια μεγάλη κεντροδεξιά ευρωπαϊκή παράταξη. Με συγκεκριμένες ιστορικές καταβολές και περήφανη διαδρομή. Ιδεολογικά είμαστε στο ίδιο αξιακό πλαίσιο με τα περισσότερα κεντροδεξιά κόμματα της Ευρώπης. Ελευθερία, Δικαιοσύνη, οικονομική εξωστρέφεια, ευκαιρίες σε όλους, δυτικός προσανατολισμός. Δεν σας κρύβω μάλιστα ότι μία από τις προτεραιότητές μου ως πρόεδρος του κόμματος θα είναι να ενισχύσω ακόμα περισσότερο τις σχέσεις του ΔΗΣΥ με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά κόμματα εμπλουτίζοντας το πρόγραμμά μας αλλά και τη λειτουργία μας με καλές πρακτικές και ιδέες από τα αδελφά κόμματά μας.

Για εσάς τι σημαίνει κληριδισμός;

Ρεαλισμός. Υπευθυνότητα. Πατριωτικό καθήκον. Τόλμη να πηγαίνεις κόντρα στο ρεύμα. Ικανότητα να διαβάζεις τις εξελίξεις. Καθαρή θέση στο εθνικό θέμα, υπέρ της λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα. Και φυσικά ο αδιαπραγμάτευτος ευρωπαϊκός προσανατολισμός της χώρας. Αυτή η παρακαταθήκη εννοείται ότι συνοδεύει όλους μας και εξυπακούεται ότι αποτελούν και δική μου πυξίδα.

Πρόσφατα κάνατε λόγο για την ανάγκη επιστροφής του ΔΗΣΥ στις αρχές της εθνικοφροσύνης.

Θα ήταν ορθότερο να μιλήσω για υγιή πατριωτισμό. Μακριά από σωβινιστικές και εθνικιστικές υστερίες που μόνο κινδύνους εγκυμονούν, αλλά και χωρίς αφελείς και ισοπεδωτικές προσεγγίσεις. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τη λέξη πατριωτισμός, ειδικά σήμερα που βλέπουμε ότι σε όλη την Ευρώπη υπάρχει ένα ρεύμα ενίσχυσης πιο εθνοκεντρικών απόψεων. Για μας η ιστορία μας, η ταυτότητά μας, οι παραδόσεις μας, η ικανότητά μας ως λαού να επιβιώνουμε, να ξεπερνάμε κρίσεις, να σηκωνόμαστε κάθε φορά που πέφτουμε, είναι στοιχεία της εθνικής μας ιδιοσυστασίας που πρέπει να μας εμπνέουν και να τα αναδεικνύουμε. Αυτό εννοούσα και θέλω να ελπίζω ότι ελάχιστοι θα διαφωνούν με αυτό. 

Έχετε διαφωνήσει με την πολιτική του φράκτη στο μεταναστευτικό. Ποια άλλα ζητήματα σας βρίσκουν αντίθετους;

Εξέφρασα τη διαφωνία μου διότι θεωρώ ότι η πολιτική του φράκτη δεν επιλύει το πρόβλημα, αλλά αντιθέτως δημιουργεί νέα ζητήματα. Ένα άλλο θέμα που με βρίσκει αντίθετο είναι η εισήγηση για βοηθό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία έγινε χωρίς να προηγηθεί διάλογος με άλλα στελέχη της ηγεσίας του κόμματος. Ακόμα και αν υπάρχει ζήτημα με τις υπερεξουσίες του Προέδρου, η λύση δεν είναι μια πρόχειρη πρόταση που μπορεί να προκαλέσει νέες περιπέτειες.

Κυπριακό

Στα πλαίσια της προεκλογικής εκστρατείας ο Αβέρωφ Νεοφύτου δήλωσε για το Κυπριακό ότι θα αρχίσει από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά και πως αν ήταν στη θέση του Νίκου Αναστασιάδη το 2017 θα προχωρούσε σε υπογραφή στρατηγικής συμφωνίας για το Πλαίσιο Γκουτέρες. Ενώ ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι θα διαπραγματευτεί το Πλαίσιο Γκουτέρες. Η δική σας η θέση ποια είναι;

Πιστεύω κι εγώ ότι τότε θα έπρεπε όντως να αξιοποιήσουμε το Πλαίσιο Γκουτέρες και να το κατοχυρώσουμε. Όμως, σήμερα, θεωρώ ότι κάτι τέτοιο δεν είναι στο τραπέζι. Μακάρι να επανέλθουμε στο σημείο που η συζήτηση να αφορά κατά πόσον αποδεχόμαστε ή όχι το Πλαίσιο Γκουτέρες. Εάν φτάσουμε, ωστόσο, στο σημείο να συζητηθεί ξανά το Πλαίσιο Γκουτέρες, δεν πιστεύω ότι θα είναι εφικτή η θεαματική βελτίωση του προς όφελός μας. Προφανώς υπάρχουν βελτιώσεις που θα θέλαμε να πετύχουμε, αλλά πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι δεν γίνονται όλα όπως εμείς τα έχουμε στο μυαλό μας.

Επανεκκίνηση

Τι αλλαγές θα προωθήσετε στο κόμμα εάν εκλεγείτε πρόεδρος του ΔΗΣΥ; Έχετε ήδη μιλήσει για την ανάγκη υπέρβασης των επετηρίδων και των μηχανισμών.

Θα γίνουν πολλά, μικρά και μεγάλα, ουσιαστικά και συμβολικά. Πρώτα απ’ όλα θα υπάρχει διαφάνεια παντού. Έχω δεσμευτεί ότι εάν εκλεγώ το πρόγραμμα του προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού θα είναι δημόσια αναρτημένο και οι πολίτες θα γνωρίζουν με ποιους συναντάται και πότε. Αυτό θα το κάνω με πλήρη επίγνωση, διότι θεωρώ πως χρειάζεται να πείσουμε ότι εργαζόμαστε στο φως για το συμφέρον της κοινωνίας και των πολλών. Επίσης θα είμαστε ένα κόμμα σε διαρκή κίνηση. Θα είμαστε σε συνεχή διάδραση με τα μέλη μας. Αυτά είναι η ψυχή και η δύναμη της παράταξης, δεν μπορούμε να τους θυμόμαστε μόνο στις εκλογές. Ο προγραμματικός και πολιτικός μας λόγος θα εμπλουτίζεται συνεχώς, αντλώντας ιδέες και καλές πρακτικές από τα αδελφά ευρωπαϊκά κόμματα, όπως σας ανέφερα και πριν. Ζητήματα όπως το περιβάλλον, η εκπαίδευση, τα δικαιώματα, πρέπει να μπουν πιο κεντρικά στο λόγο μας ώστε να ενεργοποιήσουμε ξανά νεότερους συμπολίτες μας που θεωρούν τα κόμματα ως παρωχημένους οργανισμούς. 

Ένα παράδειγμα του πως θα ενεργοποιήσετε και θα αναδομήσετε τους μηχανισμούς.

Όλες οι μείζονες αποφάσεις του κόμματος θα τίθενται στην τελική έγκριση των μελών του κόμματος. Ούτε συμφωνίες πίσω από τις κλειστές πόρτες θα έχουμε, ούτε τετελεσμένα. Αυτό θα ενεργοποιήσει τα μέλη μας και θα δημιουργήσει κινητικότητα σε όλα τα επίπεδα. Η δύναμη του συναγερμού είναι τα απλά μέλη του. Σ’ αυτούς απευθύνομαι, και αυτούς καλώ να πάρουν το κόμμα στα χέρια τους. Η δύναμη μου σε αυτές τις εκλογές είναι ο απλός, αγνός Συναγερμικός. Αυτούς εμπιστεύομαι και σε αυτούς απευθύνομαι. Και κυρίως με αυτούς θα προχωρήσω μπροστά αν μου κάνουν την τιμή να με εκλέξουν πρόεδρο. 

Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι πολιτικές διαφορές με τους Αβέρωφ Νεοφύτου και Χάρη Γεωργιάδη; Γιατί κάποιος μέλος του ΔΗΣΥ να ψηφίσει εσάς και όχι τους άλλους δύο;

Να πω ξανά ότι σέβομαι και τιμώ και τους δύο. Σας είπα όμως και πριν ότι η επόμενη μέρα του Δημοκρατικού Συναγερμού δεν μπορεί να είναι ίδια με τη χθεσινή, σαν να μην έχουμε καταλάβει τίποτα. Χρειαζόμαστε ένα νέο ξεκίνημα. Με ανανέωση, με ενότητα, με αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Μόνο έτσι θα αναγεννηθεί η παράταξή μας. Αν επιλέξουμε τη στασιμότητα ή λογικές επετηρίδας, η αναγέννηση θα αργήσει. Την πολιτική ανάγκη λοιπόν για ένα νέο ξεκίνημα της παράταξης πιστεύω μπορώ να την εκφράσω καλύτερα. Γι’ αυτό είμαι υποψήφιος και αυτό ζητώ από τα μέλη του κόμματός μας: να προχωρήσουμε μπροστά.

*Συνέντευξη μου στην Εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ| Κυριακή 19/02/2023