Κριτική σκέψη

Είναι χιλιοειπωμένο πως η παιδεία είναι ο σημαντικότερος πυλώνας πάνω στον οποίο κτίζουμε την επόμενη μέρα. Μια θέση για την οποία, προσωπικά, δεν άκουσα σοβαρή διαφωνία. Βεβαίως, υπάρχουν πάμπολλες οπτικές, πολλές απόψεις για το πως βελτιώνουμε την παιδεία αυτού του τόπου και πως, οι αυριανοί πολίτες, θα έχουν στα χέρια τους και στα μυαλά τους τα εφόδια για να βγουν στην κοινωνία με αξιοπρέπεια και να καταφέρουν να διαπρέψουν.

Σε αυτό που συμφωνούμε είναι στην αναγκαιότητα να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη των παιδιών. Να καταφέρουμε να ξεφύγουμε από την προσήλωση στην πληροφορία αλλά να έχει στο επίκεντρο της την καλλιέργεια του πώς τα παιδιά μας θα μάθουν να σκέφτονται. Πως θα αξιοποιούν τα δεδομένα που έχουν ενώπιον τους για να λύνουν παρόμοια και μη ζητήματα. Με ενοχλεί πολύ να συζητώ με ακαδημαϊκούς, δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων της χώρας μας, και να μου μεταφέρουν την απογοήτευσή τους από την κρίση των φοιτητών τους. Μου λένε πως υπάρχει πρόβλημα ακόμη και στην έκφραση, προφορική και γραπτή, φοιτητών που τελείωσαν το σχολείο με πάρα πολύ καλό βαθμό.

Με ενοχλεί επίσης και η επίπλαστη αναγκαιότητα, που γεννιέται πολλές φορές από ανασφάλεια, που στέλνει τα παιδιά μας από το δημοτικό πολλές φορές στα φροντιστήρια. Εκτός των άλλων μειονεκτημάτων αυτής της λογικής, οι μαθητές μας, τα παιδιά μας, χάνουν πολύτιμο χρόνο, την παιδικότητά τους, αλλά κυρίως απομυθοποιούν το σχολείο, τη σχολική διεργασία και τη γνώση που οι δάσκαλοι, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, προσπαθούν να περάσουν στα παιδιά. Και όσοι εκπαιδευτικοί στέλλουν ή ενθαρρύνουν μαθητές και γονείς για να πάνε τα παιδιά σε φροντιστήρια, πυροβολούν τα πόδια τους.

Οι γονείς πάντοτε θα θέλουν το καλύτερο για τα παιδιά τους. Και θα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους, θα στερηθούν για να τους το δώσουν. Σε αυτό το πλαίσιο, θέλουμε όλοι να δούμε τα παιδιά μας να προκόβουν, να τα καταφέρνουν καλύτερα από αυτά που πετύχαμε εμείς. Να σπουδάσουν, να βρουν το δρόμο μας.

Αυτό το κυνήγι της γνώσης, το κυνήγι της ύλης, του όγκου της πληροφορίας, η επεξεργασία στο σχολείο και κυρίως στο φροντιστήριο, έχει ως αποτέλεσμα να χάνουμε την ουσία. Δε θέλω να είμαι μηδενιστής. Έχουν γίνει αλλαγές τα τελευταία χρόνια, γίνονται προσπάθειες για να εφαρμοστεί μια αλλαγή στα σχολεία. Στη δική μου αντίληψη χρειαζόμαστε κάτι πιο ριζοσπαστικό. Μια μεταρρύθμιση που να βάζει το μαθητή στο επίκεντρο, που δεν θα έχει ως πρώτο στόχο την πληροφορία αλλά το πώς θα φτάνουν τα παιδιά σε αυτήν.

Η συζήτηση που πρέπει να γίνει, δεν μπορεί να περιοριστεί στο τι δεν έγινε τα προηγούμενα χρόνια. Να τολμήσουμε να κάνουμε τομές, αλλαγές, που να έχουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Όχι αύριο ή του χρόνου αλλά σε ένα βάθος χρόνου δεκαετίας. Και σε αυτό χρειάζεται υπομονή. Να μην αλλάξουμε άποψη ή απόφαση σε τρία ή πέντε χρόνια.

Το κυρίαρχο ζητούμενο είναι να έχουμε πολίτες που θα βγαίνουν από τα σχολεία μας με κριτική σκέψη και με τις βασικές αρχές που θέλουμε να έχουν οι νέοι μας.

*Άρθρο μου δημοσιευμένο στην έντυπη ΑΛΗΘΕΙΑ | Παρασκευή 11/03/2022