Μέρες προκλήσεων
Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι να κτίσουμε στην ελπίδα. Και αυτό μπορεί να γίνει, κατά την άποψη μου, αν ακριβώς δεν κάνουμε μια ψύχραιμη κουβέντα. Με τα συνθήματα εντείνουμε δυστυχώς τα φοβικά σύνδρομα. Πιστεύω πως σήμερα είναι απαραίτητο να νιώσουμε πως πρέπει να ριχτούμε στη μάχη.
Οι μέρες που περνούμε είναι μέρες απογοήτευσης. Τα όσα έγιναν στην Αμμόχωστο μας πληγώνουν. Η φιέστα στη παραλία της Αμμοχώστου είναι μαχαίρι, που μπαίνει στην ανοικτή πληγή όχι μόνο του κάθε Αμμοχωστιανού αλλά και του κάθε πρόσφυγα, του κάθε ελληνοκύπριου. Είναι μια κίνηση από τη μεριά της Τουρκίας που αφενός θέλει να ενισχύσει τον Τατάρ στις σημερινές «εκλογές» στα κατεχόμενα και αφετέρου κάνει αυτό που κάνει πάντοτε η Τουρκία. Τεστάρει αντιδράσεις, τεστάρει το πως τόσο εμείς όσο και ο διεθνής παράγοντας εισπράττουμε αυτές τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες.
Η δική μας αντίδραση είναι πιστεύω σωστή. Η ψυχραιμία είναι απαραίτητη, η προσφυγή στον Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πολύ καλώς έγινε, η επαναβεβαίωση των ψηφισμάτων 550 και 789 επίσης ορθώς ζητείται. Η απόφαση της Τουρκίας έχει επίσης ευαισθητοποιήσει τους διεθνείς παίκτες και μέσω των δηλώσεων τους δείχνουν τη συμπάθεια τους, την οποία και πρέπει να αξιοποιήσουμε.
Στα δεδομένα με θετικό πρόσημο θα πρέπει να προσθέσουμε και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ίσως τα καλύτερα συμπεράσματα που έχουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία πάρει τα τελευταία χρόνια. Η αναφορά στα ψηφίσματα για την Αμμόχωστο, η διασύνδεση του Kυπριακού με την πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ, η ξεκάθαρη προσήλωση της Ένωσης στις διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ καθώς επίσης και ο διορισμός αντιπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αν έχουμε επανέναρξη του διαλόγου είναι στοιχεία που ενισχύουν αυτό που εμείς θέλουμε.
Σήμερα είναι οι «εκλογές» στα κατεχόμενα. Κρίσιμο το αποτέλεσμα για το μέλλον του Κυπριακού σε επίπεδο διαπραγμάτευσης. Χωρίς να πρέπει να θεωρήσουμε πως η εκλογή ενός πιο σκληρού ηγέτη των τουρκοκυπρίων σημαίνει αυτόματα και το τέλος στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Άλλωστε να μην ξεχνάμε πως τον Γεννάρη του 2004, πηγαίναμε στη Νέα Υόρκη πιστεύοντας πως ο Ραούφ Ντεκτάς θα κλείσει με την αδιαλλαξία του τη συζήτηση και επιστρέψαμε πίσω με τον οδικό χάρτη του Σχεδίου Ανάν. Η διακήρυξη επίσης της 11ης Φεβρουαρίου του 2014 συμφωνήθηκε με τον σκληρό Έρογλου. Ανεξαρτήτως λοιπόν της έκβασης της εκλογικής αναμέτρησης, θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για την επόμενη μέρα.
Σήμερα είναι η μέρα των τουρκοκυπρίων. Αποφασίζουν τι μέλλον θέλουν. Η πιθανή εκλογή Τατάρ στέλλει το μήνυμα πως θέλουν τον σφιχτό εναγκαλισμό της Τουρκίας. Η φιέστα στην Αμμόχωστο, είναι μια κατάφορη παρέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά των τουρκοκυπρίων. Ποιο είναι το σημερινό διακύβευμα των τουρκοκυπρίων; Ο διαχρονικός φόβος των τουρκοκυπρίων είναι να μην κυριαρχούν σε αυτούς οι ελληνοκύπριοι. Θέλουν όμως να επικυριαρχεί η Τουρκία; Η στάση του κυρίου Ακκιντζί και τις τελευταίες μέρες δείχνει τι επιθυμεί ο ίδιος και μερίδα των τουρκοκυπρίων. Μένει να δούμε αν αυτή η μερίδα είναι και η μεγαλύτερη.
Το μόνο σίγουρο είναι πως το αμέσως επόμενο διάστημα θα υπάρξει κινητικότητα. Το τι θα πει ή και θα πράξει η Τουρκία σε μια άτυπη πενταμερή ή και σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις ίσως να διαφέρει από αυτό που λέει δημόσια είτε για εσωτερική κατανάλωση είτε για να δει αντιδράσεις και ίσως να διαφέρει από αυτό που θα πει ακριβώς πριν τις διαπραγματεύσεις. Στο ερώτημα αν είναι με αυτόν τον Ερτογάν που θα λύσουμε το Κυπριακό, η απάντηση έχει να κάνει με ένα αντίστροφο ερώτημα. Προτιμούμε να έχουμε σε εκκρεμότητα το Κυπριακό με αυτόν τον Ερτογάν; Και είμαστε τόσο σίγουροι πως η μετά – Ερτογάν εποχή θα είναι καλύτερη; Με δεδομένο πως η γεωγραφία δεν αλλάζει, δεν έχουμε πιστεύω, άλλη επιλογή από το να διαπραγματευτούμε στη συμφωνημένη βάση.
Στις επόμενες βδομάδες ο Γενικός Γραμματέας θα εκδηλώσει πρωτοβουλία για σύγκλιση άτυπης πενταμερούς. Το δήλωσε άλλωστε πριν λίγες μέρες. Θα υπάρξει το κατάλληλο περιβάλλον για να πραγματοποιηθεί; Η θέση όλων των κομμάτων στην Κύπρο, είναι και σωστά, πως δεν μπορούμε να πάμε σε διαπραγματεύσεις με την Τουρκία να προκαλεί και να παρανομεί. Εκτιμώ, πως σε εκείνη τη χρονική συγκυρία οι προκλήσεις και οι παρανομίες θα σταματήσουν και θα πραγματοποιηθεί η πενταμερής. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν ορόσημα που πρέπει να διαφυλάξουμε. Εκεί που μείναμε στο Κρανς Μοντάνα, το πλαίσιο Γκουτέρες με τα έξι σημεία, η διακύρηξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, οι συγκλίσεις που έχουν καταγραφεί.
Η δική μας πλευρά πρέπει να συνεχίσει να διατρανώνει την ξεκάθαρη πολιτική μας βούληση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Με κάθε τρόπο και καθημερινά. Η ενεργοποίηση των επιτροπών κυπριακού, η εδώ παρουσία του διαπραγματευτή, η συζήτηση εντός Κύπρου της ουσίας του Κυπριακού, ούτως ώστε πέραν από συνθήματα να συζητήσουμε και να ενημερώσουμε τους συμπολίτες μας για πρόνοιες της επιδιωκόμενης λύσης.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι να κτίσουμε στην ελπίδα. Και αυτό μπορεί να γίνει, κατά την άποψη μου, αν ακριβώς δεν κάνουμε μια ψύχραιμη κουβέντα. Με τα συνθήματα εντείνουμε δυστυχώς τα φοβικά σύνδρομα. Πιστεύω πως σήμερα είναι απαραίτητο να νιώσουμε πως πρέπει να ριχτούμε στη μάχη. Ο κάθε πολίτης. Αυτό επιτάσσει ο πατριωτισμός στη δική μου αντίληψη. Να ανεβάσουμε ξανά το Κυπριακό στην πρώτη μας προτεραιότητα. Και να πιστέψουμε πως με τη μαχητικότητά μας μπορούμε ναι, να συμβάλουμε. Πριν πιστέψουμε πρέπει να ελπίζουμε. Και πριν την ελπίδα χρειάζεται να κατανοήσουμε την ανάγκη. Και να κάνουμε αυτή μας την ανάγκη ιστορία. Από τη Δερύνεια την Πέμπτη έφυγα ενθαρρυμένος. Πάει καιρός από την τελευταία φορά που είδα τόσο κόσμο να συγκεντρώνεται αυθόρμητα για το Κυπριακό. Και στα μάτια των πλείστων είδα αυτή την ανάγκη να γράψουμε ιστορία. Την ανάγκη να κτίσουμε στην ελπίδα, την ελπίδα που χρειαζόμαστε για να πιστέψουμε, να πιστέψουμε και να βγάλουμε το πάθος μας για την επίλυση του Κυπριακού. Καλή μάχη σε όλους.
*Άρθρο δημοσιευμένο στην εφημερίδα Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ | Κυριακή 11/10/2020